Czym jest próchnica zębów? Objawy i leczenie

Próchnica zębów to bakteryjna choroba zakaźna tkanek twardych zęba objawiająca się demineralizacją substancji nieorganicznych i następnie proteolizą substancji organicznych z powodu działania kwasów wytworzonych przez bakterie w płytce nazębnej w wyniku metabolizmu cukrów pochodzenia zewnątrz- i wewnątrzustrojowego.

Taką odpowiedź na to pytanie usłyszelibyście od studenta V roku stomatologii.

Ale nie taką odpowiedź chcielibyście usłyszeć.

Próchnica to najpopularniejsza i najczęstsza choroba naszych zębów ( istna plaga 21 wieku).

Jest spowodowana wszechobecnym cukrem (bo smaczne), pośpiechem (o rany zaspałem, zęby umyje później), wszechobecnymi bakteriami ( spotykamy codziennie dziesiątki ludzi) itd.

W wyniku działania tych różnych czynników dochodzi do uszkodzenia szkliwa i zębiny zębów. Powstają ubytki próchnicowe ( „dziury w zębach”), które nie leczone w odpowiednim czasie i w odpowiedni sposób prowadzą do mechanicznego zniszczenia zęba, a biologicznie do zapalenia i martwicy miazgi i konieczności leczenia kanałowego lub ekstrakcji.

To tak w największym skrócie.

Mamy tu 2 proste scenariusze:

1. Szczęściarzy zęby bolą, gdy pojawi się próchnica ( bardzo przewrotne stwierdzenie).
   Pojawia się sygnał, impuls, że potrzebna jest wizyta u stomatologa i w tej sytuacji próchnica jest „pacyfikowana” już na początku. Oczywiście ci pacjenci zdecydowanie częściej są bywalcami gabinetów stomatologicznych, ale wg statystyki zdecydowanie dłużej cieszą się własnym uzębieniem.

2. Pacjenci, których zęby nie bolą ( wyższy próg bólu).
   Ktoś powie, takim to można pozazdrościć. Do pewnego czasu tak. Ale…………
   Zęby nie bolą, wizyty w gabinecie rzadkie albo wcale, bo po co?
   U tych pacjentów możemy zaobserwować  kolejne mechaniczno-biologiczne objawy próchnicy:

• mały ubytek „niewidzialny” przez pacjenta
• średni ubytek dalej niewidzialny okiem, ale już wyczuwalny językiem
• duży ubytek, brązowy lub czarny, widzialny i zdecydowanie wyczuwalny i z reguły on jest dopiero impulsem do wizyty ( a robale się cieszą, bo „pół” zęba już nie ma)
• zapalenie miazgi (ząb może boleć ale nie musi) i już niezbędne jest leczenie kanałowe
• martwica miazgi- leczenie kanałowe antyseptyczne ( dłuższe, rozleglejsze i droższe)
• złamanie zęba – poznamy nowego dentystę ( protetyka) – pewnie sympatyczny, ale w portfelu ubywa, nie przybywa
• ząb jest już tak zniszczony, że nie można go wyleczyć – nowy „znajomy” chirurg, konieczność ekstrakcji, a potem znów wracamy do protetyka itd. Itd…..

Rodzi się pytanie, czy dalej im zazdrościmy?

„Niewidoczny” gołym okiem ubytek próchnicowy jest dla pacjenta nie do wychwycenia, tu pomóc może wprawne oko dentysty i pamiętajcie że jak my czegoś nie widzimy, to nie znaczy że tego nie ma.

Ubytek próchnicowy „widoczny” objawia się nierównością lub chropowatością powierzchni zęba, czasem już język wyczuwa dziurę. Ząb może zmienić barwę na brązową lub czarną.

Mogą pojawić się dolegliwości bólowe podczas jedzenia, picia, oddychania.

W sytuacji gdy ubytek jest na powierzchni stycznej (styk zębów) pokarm tam zalega, drażni, zaczyna boleć po jedzeniu, dziąsło zaczyna krwawić, a nitka dentystyczna ciągle się tam urywa.

W tej sytuacji nie ma co czekać i przypomnijmy sobie, że nasz dentysta już się za nami stęsknił.

Leczenie próchnicy prostej (niepowikłanej) sprowadza się do trzech kroków:

WYCZYŚCIĆ, ODKAZIĆ, WYPEŁNIĆ

1. Wyczyścić – mamy tu pełne spektrum możliwości: klasyczne wiertło, abrazja powietrzna, żele, laser, ultradźwięki, do wyboru, do koloru, każda z tych metod ma oczywiście plusy i minusy, a jej wybór jest do przedyskutowania przez pacjenta i lekarza
2. 2.Odkazić- istnieje szereg środków chemicznych do dezynfekcji ubytku i tu całkowicie powinniście zdać się na wiedzę i doświadczenie waszego stomatologa
3. Wypełnić- w chwili obecnej istnieje na rynku kilkaset różnych materiałów wypełniających, nawet doświadczony dentysta nie zna ich wszystkich, bo po co. Różnią się składem chemicznym, ceną, trwałością, estetyką itd.

Najlepszym rozwiązaniem jest posłuchać, co dentysta proponuje w tym konkretnym przypadku, co proponuje dla „waszego, prywatnego i konkretnego zęba” , uwzględnić aspekty finansowe i zdrowotne i dokonać najlepszego wyboru.